Józef Hałys wydał swoją pierwszą książkę o piłce nożnej bardzo dawno temu, kiedy czytanie o futbolu nie było jeszcze popularne. Od tego momentu zmieniło się dosłownie wszystko, a literatura piłkarska stała się modna do tego stopnia, że twórczość Hałysa ponownie znalazła swojego wydawcę. Stało się tak za sprawą Piotra Dobosza i Leszka Śledziony, którzy dołożyli wielu starań, żeby jego praca nie została bezpowrotnie utracona. I za to trzeba im podziękować, bo „Piłka nożna w Polsce 1918-1926 tom 2” jest dziełem równie ważnym, jak wydany ponad 35 lat temu tom 1.
Co ciekawe, Hałys był znanym i cenionym lekarzem. Skąd więc pomysł na pisanie książki o futbolu? Odpowiedź na to pytanie poznamy już na początku książki. Piotr Dobosz i Leszek Śledziona przybliżyli postać autora, dzięki czemu wydaje nam się, że znamy go nieco lepiej. I słusznie, bo to sprawia, że Józef Hałys jest dla czytelnika kimś więcej niż imieniem i nazwiskiem na okładce. Jest dla niego człowiekiem z dużym bagażem doświadczeń, z wieloma przygodami i z ciekawym życiorysem.
W samej książce znajdziemy wiele informacji na temat dawnych czasów. Autor szczegółowo opisuje jak rozwijała się piłka nożna na ziemiach polskich w latach 1918 – 1926. Znajdziemy tu wyniki meczów o punkty, a także rezultaty spotkań towarzyskich. Wielką wartość ma zwłaszcza szczegółowo opisana historia potyczek polskich drużyn z zespołami zagranicznymi. Autor wspomina nie tylko o pojedynkach topowych drużyn, ale również odnotowuje starcia mniej znanych klubów. Oprócz tego poznamy nazwiska ludzi, którzy mieli decydujący wpływ na rozwój futbolu w tamtych czasach, dowiemy się jak funkcjonował PZPN, jak wyglądało środowisko sędziowskie, przeczytamy również o początkach reprezentacji Polski, która przecież rozegrała swój pierwszy mecz w 1921 roku. Taka skarbnica wiedzy musi robić wrażenie. Nie można też przejść obojętnie wobec wielu zamieszczonych w książce archiwalnych fotografii. Wiele do życzenia pozostawia z kolei płynność lektury. Można się łatwo pogubić, czytając o kolejnych wynikach i składach drużyn w niezliczonych meczach. Wpływ na taki stan rzeczy miało zapewne zachowanie oryginalnej pisowni i stylu autora, który przecież pisał tę książkę w innych czasach. Pomimo tego pracę Józefa Hałysa oraz inicjatywa Piotra Dobosza i Leszka Śledziony można ocenić wyłącznie pozytywnie.
Fani anegdot zapewne pomyślą, że skoro główną rolę odgrywają wyniki i składy, to nie znajdą tu nic dla siebie. Na szczęście spotka ich miła niespodzianka. W latach 1918 – 1926 organizacja futbolu w Polsce pozostawiała wiele do życzenia, a to powodowało, że zabawnych sytuacji było bez liku. O kilku z nich możemy przeczytać w książce. Oto jedna z nich:
Naruszanie obowiązujących przepisów przybierało rozmaite formy, nawet humorystyczne. Dla przykładu we Lwowie miał miejsce komiczny wypadek, gdy jednemu z uczestników spotkania Sparta – Unia spadły… dorobione wąsy i baczki. Tym przebierańcem okazał się występujący w barwach Unii obrońca Czarnych, Bronisław Fichtel (…).
W naszej recenzji często pojawiają się nazwiska autorów opracowania, Piotra Dobosza i Leszka Śledziony. Jak sami tłumaczą, doprowadzili jedynie do wydania tej książki, ale prawda jest taka, że w wielu miejscach precyzują fakty, przytaczane przez Hałysa. Obaj autorzy opracowania już wcześniej uczestniczyli w tworzeniu książek z serii „Historia Sportu” (Leszek Śledziona wraz z Piotrem Chomickim jest współautorem całej serii), do której należy również ta pozycja. No cóż, pozostaje im, a także całej ekipie tworzącej wspomniany wcześniej cykl wydawniczy, życzyć wytrwałości w poszukiwaniu nowych informacji i wydawaniu kolejnych książek. W czasach, kiedy wielu dziennikarzy przekazuje niesprawdzone informacje, często zaciemniając prawdziwy obraz historii, takie pozycje są potrzebne.
Książka „Piłka Nożna w Polsce 1918-1926 tom 2” jest do kupienia w księgarni internetowej Sendsport oraz poprzez stronę Historia Sportu.
Więcej informacji o książkach z serii Historia Sportu znajduje się na stronie historiasportu.eu
GRZEGORZ IGNATOWSKI
