Opowiadania to w literaturze gatunek zanikający, a szkoda, bo współczesne czasy premiują krótkie formy, na które powinien znaleźć czas nawet przeciętny czytelnik. Tym bardziej cieszy wydanie przez SQN zbioru opowiadań trzech autorów pod tajemniczym początkowo tytułem „Kafka na Maracanie”, którzy sport kapitalnie mieszają z fikcją literaturą. Dla kibica niestroniącego od książek będzie to prawdziwa intelektualna uczta.
Przyjęło się, że fan futbolu w większości niezbyt chętnie sięga po literaturę, a jeśli już to biografie idoli lub co najwyżej felietony w portalu sportowym. Tym bardziej cieszy, że wydany w 2020 roku po raz pierwszy zbiór opowiadań „Kafka na Maracanie” zyskał polskie tłumaczenie i pojawił się na księgarskich półkach.
Całość to zbiór opowiadań — wspomnień o rozegranych meczach i najważniejszych momentach w futbolu. Razem udało się zebrać 95 rozdziałów. Autorami książki są David Garcia Cames, Miguel Angel Ortiz i Marcel Beltran. Do udziału w polskim wydaniu zaproszono najlepszych elitę pisarzy wśród dziennikarzy w Polsce m.in. Stefana Szczepłka, Michała Okońskiego, czy Pawła Czado.
Skąd pomysł na książkę? Jak czytamy we wstępie hiszpańskiego pisarza Juana Tallona cała trójka oszalała w pewnym momencie na punkcie futbolu i z czasem postanowiła połączyć obydwie pasje. Sami autorzy dodają, że napisanie takiej publikacji wymagało od nich sporo pracy.
„Kafka na Maracanie” to 90 meczów, o których wiemy, że kiedyś zostały rozegrane. Szukaliśmy o nich informacji, grzebiąc w archiwach i przeczesując sieć. Nie chcieliśmy zmarnować historii oferowanych nam przez rzeczywistość. Wymagało to godzin poszukiwań, pisania listów do krewnych zaginionego poety, sprawdzania po arabsku wyników egipskich rozgrywek z lat 20. ubiegłego stulecia czy wypytywania w Danii – niczym dryfujący Hamlet – o mecz, którego nikt nie pamięta.
Widać tę pasję oraz pracę, jaką wykonali autorzy. Bardzo przyjemnie się czyta tę pozycję, a każdy rozdział ma swój sznyt, ale jednocześnie czuć delikatność i wrażliwość autorów łączących pisarzy i postacie historyczne z meczami. Nie jest to lektura łatwa, bardzo często nieoczywista, ale gdy damy jako czytelnicy szansę porwać się wyobraźni twórców otrzymamy wspaniałe dzieło, o które w obecnych czasach coraz trudniej, zwłaszcza w kręgu literatury sportowej. Dwunastorozdziałowe dzieło wykracza poza ramy opowieści o sporcie, ostatecznie pozostając niezdefiniowana, jak najlepsza potrawa kulinarna, czerpiąca z różnych stron świata pozostając tak samo smaczną, gdziekolwiek by się jej nie jadło.
Autorzy pokazują, jak futbol może kształtować życie, wartości i relacje między ludźmi. Opowiadania skupiają się na ludzkich historiach i emocjach związanych z futbolem, a nie tylko na samych meczach i to wzbogaca treść książki. „Kafka na Maracanie” to również hołd dla wielkich postaci z historii futbolu, jak np. Diego Maradona, które przewijają się w trakcie lektury
Cieszy zaproszenie do współpracy przy polskim wydaniu naszych autorów. Michał Okoński, Paweł Czado, Leszek Milewski, Paweł Wilkowicz i Stefan Szczepłek to elita dziennikarstwa sportowego w Polsce, która często porywa się na dłuższe formy. Doskonale czują klimat, jaki towarzyszył hiszpańskim autorom, dzięki czemu opisywane przez nich historie są równie ciekawe, jak pozostałe rozdziały.
Podsumowując, eksperyment, który zrealizowali autorzy, udał się. Polscy czytelnicy dzięki wydawnictwu SQN otrzymali kawał porządnej literatury, której szanujący się fan literatury i futbolu nie może przegapić. „Kafka na Maracanie” to intelektualna uczta dla miłośników piłki, którzy widzą w tym sporcie i jego otoczeniu więcej niż tylko 22 facetów uganiających się za piłką. Oby takich było jak najwięcej. A może pojawią się nowi, których przygoda z takim rozumieniem sportu zacznie się właśnie od tej książki? Jest na to spora szansa.
Ocena: 9/10
Patryk Szczerba