To jeden z najlepszych piłkarzy i trenerów w historii futbolu, a do tego fascynująca postać, obok której trudno było przejść obojętnie. Johan Cruyff zapisał się w dziejach piłki nożnej złotymi zgłoskami, ale był też niezwykle skomplikowanym człowiekiem. Auke Kok podjął się próby przybliżenia jego złożonej osobowości, przeprowadzając na potrzeby książki 160 rozmów z kolegami Cruyffa, jego przyjaciółmi, rodziną, bliskimi oraz wrogami. Efekt jego prac – pozycja „Johan Cruyff. Biografia totalna” – trafi do polskich księgarni 19 czerwca. Rusza przedsprzedaż książki Wydawnictwa SQN!
Zamów książkę „Johan Cruyff. Biografia totalna” w przedsprzedaży na LaBotiga.pl ⏩ https://bit.ly/retro-cruyff2
- rabat od ceny okładkowej
- wysyłka przed premierą – czytasz jako pierwszy!
- atrakcyjne pakiety z innymi książkami i piłkarskimi gadżetami
Fragment książki:
Od mistrzostw świata w 1974 roku Johan układał reprezentację Holandii zgodnie z własnymi preferencjami. Podczas turnieju w RFN był niekwestionowanym liderem, a gdy nadtrener Michels po mundialu przekazał pałeczkę nowemu stałemu selekcjonerowi, Cruyff jeszcze zwiększył swoje wpływy. Zaczął już w przededniu meczu towarzyskiego ze Szwedami, we wrześniu 1974 roku. Razem z Johanem Neeskensem przylecieli z Barcelony do Sztokholmu mocno spóźnieni, a nowy selekcjoner George Knobel uznał, że nie ma sensu robić z tego problemu. Trochę był zaskoczony, że Cruyff i Neeskens przylecieli z żonami i że one także wprowadziły się do hotelu reprezentacji, co było rzeczą mocno niespotykaną.
Johan natychmiast dał też do zrozumienia, że trzeba się z nim liczyć w innych sprawach. Po zameldowaniu się w hotelu usiadł przy stoliku z bramkarzami Janem Jongbloedem i Pietem Schrijversem oraz obrońcą Dickiem Schneiderem. W kadrze znowu pojawił się problem z zestawieniem obrony i trener Knobel najwyraźniej miał już pomysł, jak go rozwiązać.
– Siedzisz obok nowego libero – powiedział Jongbloed do Cruyffa, spoglądając na Schneidera.
– Co? – spytał zaskoczony kapitan. I dodał: – Jeszcze się przekonamy.
Oczywiście, że się przekonali. Następnego dnia wieczorem Schneider grał jak zwykle na prawej. „Nie ja, ale Theo de Jong powinien według Johana grać jako libero, i tak się stało – wspomina Schneider. – Tak to się wtedy odbywało”.
Ta akcja nie była odosobnionym przypadkiem. Cofnięcie decyzji w sprawie Schneidera było efektem wykładu, który Cruyff wygłosił przed nowym trenerem wieczorem w przededniu meczu. Tematem był sposób gry, który Johan pomagał rozwinąć w Ajaksie i reprezentacji: futbol totalny. Kobel powie później, że jeszcze nikt mu nigdy tak sprytnie nie wyjaśnił niuansów tych wszystkich przestrzeni, zmian pozycji. Sporo to mówiło o układzie sił między skromnym szkoleniowcem z Brabancji i nieskromnym piłkarzem z Amsterdamu. Knobel miał za sobą jako trener kilka burzliwych lat. W sezonie 1973/74, dowodząc Ajaksem, nie umiał zapobiec pogrążeniu się drużyny w lenistwie i rozpuście. Kiedy pod koniec tamtego sezonu uchylił rąbka tajemnicy w jednym z czasopism, dając do zrozumienia, że drużynę gubi pijaństwo i seksoholizm, został zwolniony – i niedługo później zatrudniony przez KNVB. Poprzeczka w Zeist nie wisiała zbyt wysoko, związkowi piłkarskiemu rzadko udawało się zatrudnić szkoleniowca z doświadczeniem i autorytetem.
Selekcjoner reprezentacji uważał Johana za równego sobie i nie robił z tego tajemnicy. „Jestem dumny, że przygotowuję drużynę, w której Cruyff może pokazać swoją niebywałą klasę”, mówił dziennikarzom. Ta duma, a może to było uniżenie, zdawała się przynosić błyskawiczne efekty. Pod przywództwem Cruyffa – zdaniem gazet zagrał w sposób „niezrównany”, „wirtuozerski” – Holandia odprawiła Szwedów 5:1. Kapitan po gwizdku mówił o „przyjemnym meczu”.
Rok później przyszedł czas, by pozbyć się z reprezentacji Holandii dwóch mącicieli. Jan van Beveren i Willy van der Kuijlen z PSV nie zamierzali już dłużej akceptować uprzywilejowanej pozycji Cruyffa i Neeskensa. Choćby tego, że gdy Johanowie przychodzili spóźnieni na trening, przerywano dla nich ćwiczenia, jakby byli hiszpańskimi królami. Holandia w eliminacjach do mistrzostw Europy przegrała w Chorzowie z Polską 1:4 i również Knobelowi nie umknęło, że piłkarze z dwóch zwaśnionych obozów nie podawali sobie piłki. „Oni po prostu zupełnie nie chcieli grać razem”, powiedział trener po meczu. Cruyff wiele razy odmówił zagrania piłki do van der Kuijlena, wolał ją podać komuś innemu. Po katastrofie w Chorzowie przyszedł czas na działanie. Johan wydzwaniał do trenera, by wyjaśnić „równemu sobie”, że van Beveren i van der Kuijlen powinni zostać w domu. Gdy się okazało, że Knobel nie chce ustąpić w tej sprawie, doszło do spotkania piłkarzy z dwóch obozów. Zakończyło się ono bardzo jasną konkluzją: „albo oni, albo my”. Van Beveren i van der Kuijlen spakowali walizki. Reszta graczy PSV, między innymi bracia Willy i René van de Kerkhofowie, pozostała w kadrze. Myśleli o swoich karierach i dlatego podporządkowali się Cruyffowi.
Kapitan postawił na swoim i od razu zagrał wyśmienicie. Krótko po wspomnianym spotkaniu Holandia wygrała z Polską 3:0. Gazety używały takich określeń jak „nie do zatrzymania”, „zmotywowany bardziej niż kiedykolwiek”, „podrażniony”, by opisać, jak 15 października Johan wziął się do pracy na boisku „w swoim Amsterdamie”. „Hańba Chorzowa” została zmazana.
O książce:
Kłótliwy, błyskotliwy, arogancki, wizjonerski. Johan Cruyff był jednym z największych piłkarzy wszech czasów, światowym fenomenem i prawdopodobnie najsłynniejszym Holendrem XX wieku. Zmieniał sposób gry, zarówno gdy biegał po boisku, jak i wtedy gdy siedział na ławce trenerskiej. Krzewił futbol totalny i pozostawił po sobie trwałe dziedzictwo.
Chociaż Cruyff prowadził znaczną część swojej wspaniałej kariery i życia w świetle reflektorów, pod wieloma względami jako człowiek i sportowiec wciąż pozostaje całkowitą tajemnicą. Ta biografia, oparta na latach szeroko zakrojonych badań, jako pierwsza obejmuje wszystkie aspekty jego życia i pracy, od wpływu, jaki wywarł na wielkie drużyny Ajaxu i Holandii w latach 70., po rolę, którą odgrywał w tworzeniu nowoczesnego fenomenu piłkarskiego, jakim jest FC Barcelona.
Opierając się na setkach wywiadów z przyjaciółmi z dzieciństwa i szkoły, trenerami, kolegami z drużyny, przeciwnikami z boiska, współpracownikami biznesowymi i członkami rodziny legendy futbolu, Auke Kok napisał biografię totalną. Historię chudego, zuchwałego piłkarza z ulicy, który stał się genialnym graczem, inspirującym menedżerem oraz piłkarskim pionierem i filozofem. Oto, kim był Johan Cruyff.
