24 maja 2025 Ekstraklasa, najwyższa klasa rozgrywek piłkarskich w Polsce zakończyła swój kolejny sezon. Mistrzem Polski został Lech Poznań, drugie i trzecie miejsca zajęły odpowiednio, Raków Częstochowa i Jagiellonia Białystok. Dodając do tego zdobywcę Pucharu Polski Legię Warszawa, mamy cztery drużyny, które będą reprezentowały nasz kraj w rozgrywkach europejskich w sezonie 2025/2026. Spadkiem z Ekstraklasy dotknięte zostały zaś trzy zespoły; Puszcza Niepołomice, Stal Mielec i Śląsk Wrocław. Szczególnie bolesne jest to dla kibiców Śląska Wrocław i Stali Mielec, które to w przeszłości stanowiły o sile klubowej piłki nożnej w Polsce i sięgały po tytuły najlepszej drużyny w kraju. Do rozdania pozostały jeszcze nagrody dla najlepszych sezonu 2024/2025. Te przyznane zostały dziś 26 maja 2025 roku na Gali Ekstraklasy.
Historia rozgrywek piłkarskich w Polsce
Polska pod zaborami
Początki rywalizacji o miano najlepszej drużyny piłkarskiej na ziemiach polskich (wówczas jeszcze pod zaborami), sięgają początku XX wieku, gdy w Galicji zaczęto tworzyć pierwsze polskie kluby piłkarskie. Latem 1903 powstały we Lwowie kluby „Lechia” i „Sława”, która później przyjęła nazwę Pogoń, zaś w 1904 roku powstał Klub Gimnastyczno-Sportowy IV Gimnazjum. On z kolei później przyjął nazwę „Pogoń”. Dla Krakowa datą początkową jest 13 czerwca 1906 roku, kiedy to doszło do utworzenia Akademickiego Klubu Footballistów (z czasem AKF Cracovia).
W zaborze pruskim pionierem polskiej piłki nożnej była założona w 1908 roku w Ostrowie GKS Venetia. Warta Poznań zaś została założona w 1912 a PKS Poznania rok później w 1913. W Warszawie w zaborze rosyjskim w piłkę nożną zaczęto grać w 1905 roku w Ogrodach im. Raua pod okiem instruktorów. W latach 1909 – 1911 powstały takie kluby jak Korona, Merkury, Syrena, Varsovia i Stella. W 1912 w wyniku połączenia, z tych klubów powstała Polonia Warszawa. Z powodu podziału terytorium Rzeczypospolitej pomiędzy trzech zaborców spotkania pomiędzy polskimi drużynami były utrudnione. Dochodziło jednak do nich, a miały one wyłącznie charakter towarzyski. Pierwszym rozegranym w 1909 roku, takim meczem, był pojedynek pomiędzy Warszawskim Kołem Sportowym a Wisłą Kraków, Zakończył się on zwycięstwem Wisły Kraków 7 – 0.
Pierwsze lata niepodległości
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w grudniu 1919 roku, z inicjatywy polskich klubów, działających wcześniej pod zaborami, odbył się ich zjazd założycielski, podczas którego powołano Polski Związek Piłki Nożnej W wyniku ustaleń nowo powstałego związku, dokonano podziału kraju na pięć okręgów piłkarskich: krakowskiego, lwowskiego, łódzkiego, poznańskiego i warszawskiego oraz ogłoszono regulamin I Mistrzostw Polski. Rozgrywki o mistrzostwo, miałyby się odbywać na dwóch szczeblach rozgrywkowych, Klasa A i Klasa B, w cyklu wiosna – jesień. Przy czym wiosną, mecze miały się rozgrywać w okręgach. Jesienią natomiast zwycięzcy z pięciu okręgów mieliby się spotkać w turnieju finałowym, w wyniku którego, miał zostać wyłoniony Mistrz Polski.
Rozgrywki 1920 roku odbyły się tylko w okręgu krakowskim, ze względu na trwającą wojnę polsko-bolszewicką. W okręgu poznańskim rozegrano 16 z zaplanowanych 20 meczów, we lwowskim zaś 2 z zaplanowanych 12. W okręgach, warszawskim i łódzkim nie rozegrano żadnego meczu, z uwagi na toczące się działania wojenne. W okręgu krakowskim zwyciężyła Cracovia i to ona została mistrzem okręgu. Całą formułę rozegrano w 1921 roku i była to edycja dokończona i zakończona wyłonieniem mistrza kraju, Tym została Cracovia, która w kolejności wyprzedziła Polonię Warszawa, Wartę Poznań, Pogoń Lwów i ŁKS Łódź.
Formuła, takiego typu rozgrywek piłkarskich funkcjonowała w latach od 1921 do 1926 roku. 6 stycznia 1927 z powodu licznych zastrzeżeń co do poprzedniej formuły, nastąpiła reorganizacja, przy czym powołano Polską Ligę Piłki Nożnej zwanej Ligą. Ta funkcjonowała do 1939 roku, czyli do wybuchu II wojny światowej.
Rozgrywki po II wojnie światowej
Po II wojnie światowej w 1948 roku reaktywowano rozgrywki piłkarskie najwyższego szczebla. Nazwano te rozgrywki I ligą. W jej ramach zmagania toczyły, się cyklicznie, co sezon jako mistrzostwa kraju. Triumfator zmagań I ligowych zwanych też ekstraklasą zostawał mistrzem Polski. Taki stan trwał do 2008 roku.
Reforma 2008/2009
7 stycznia 2008 roku obradujące w Warszawie walne zgromadzenie sprawozdawczo – statutowe Polskiego Związku Piłki Nożnej podjęło decyzję o reformie centralnych szczebli męskich rozgrywek ligowych, począwszy od sezonu 2008/2009. Na mocy zawartych porozumień zmianom uległy zarówno struktura, jak i terminologia poszczególnych klas rozgrywkowych – w tym tej najwyższej – która z I ligi została oficjalnie przemianowana na Ekstraklasę. Od tego też roku postanowiono nagradzać najlepszych z najlepszych. W 2012 zdecydowano by „gladiatorów” piłkarskich boisk honorować na specjalnie organizowanych Galach Ekstraklasy. Obecna Gala jak co roku odbywa się w ATM. Studio na warszawskiej Pradze.
Gala Ekstraklasy – czas podsumowań.
Sezon piłkarski 2024/2025 dobiegł końca. Gala Ekstraklasy to najlepsza okazja, by podsumować kończący się sezon. To czas by nagrodzić i uhonorować tych, których boiskowe wyczyny i dokonania spowodowały, że to oni przejdą do annałów kończącego się sezonu. O tym, kto zdobędzie nagrody, zadecydowała kapituła konkursowa złożona z kilkudziesięciu dziennikarzy sportowych z całej Polski. To oni swoimi głosami zadecydowali o przyznaniu statuetek dla najlepszego bramkarza, obrońcy, pomocnika, napastnika i trenera ekstraklasy.
Najlepsi w Ekstraklasie w sezonie 2024/2025
Nominowani bramkarze:
- Abramowicz Sławomir – Jagiellonia Białystok
- Cojocaru Valentin – Pogoń Szczecin
- Mrozek Bartosz – Lech Poznań
- Plach Frantisek – Piast Gliwice
- Trelowski Kacper – Raków Częstochowa
Najlepszym bramkarzem sezon, 2024/2025 został Bartosz Mrozek.
Nominowani obrońcy
- Kapuadi Steve – Legia Warszawa
- Pereira Joel – Lech Poznań
- Silva Jean Carlos – Raków Częstochowa
- Skrzypczak Mateusz – Jagiellonia Białystok
- Svarnas Stratos – Raków Częsochowa
Najlepszym obrońcą sezonu 2024/2025 został Mateusz Skrzypczak.
Nominowani pomocnicy;
- Berggren Gustav – Raków Częstochowa
- Cholizadeh Ali – Lech Poznań
- Grosicki Kamil – Pogoń Szczecin
- Morishita Ryoya – Legia Warszawa
- Sousa Afonso – Lech Poznań
Najlepszym pomocnikiem sezonu 2024/2025 został Afonso Sousa.
Nominowani napastnicy:
- Braun Brunes Jonatan – Raków Częsochowa
- Imaz Jesus – Jagiellonia Białystok
- Ishak Mikael – Lech Poznań
- Kallman Benjamin – Cracovia Kraków
- Koulouris Efthymis – Pogoń Szczecin
Najlepszym napastnikiem sezonu 2024/2025 został Efthymios Koulouris.
Nominowani trenerzy;
- Carver John – Lechia Gdańsk
- Frederiksen Niels – Lech Poznań
- Papszun Marek – Raków Częsochowa
- Siemieniec Adrian – Jagielonia Białystok
- Zieliński Jacek – Korona Kielce
Najlepszym trenerem sezonu 2024/2025 został Niels Frederiksen.
Redakcja portalu Retro Futbol dziękuje organizatorom Gali Ekstraklasy za umożliwienie dziennikarzom uczestniczenie w tym wydarzeniu.