W Polsce dzień startu Ekstraklasy kojarzy nierozerwalnie ze „Skarbem Kibica”. Wieloletnia tradycja nie obowiązuje tylko w kraju nad Wisłą. Także w innych państwach wydawane są przewodniki przedsezonowe.
Polska
Tradycja wydawania Skarbów Kibica i innych przewodników piłkarskich w Polsce jest bogata. Pierwszy Skarb Kibica „Przeglądu Sportowego” miał premierę 26 marca 1957 roku. W zestawieniu znalazł się krótki opis 648 piłkarzy I ligi oraz II ligi polskiej. W pierwszych Skarbach Kibica zamieszczano informacje o: danych osobowych piłkarzy, ich wieku, zawodzie, stanie cywilnym oraz klubie zawodnika.
W późniejszych latach zaczęto dodawać także kwestie finansowe, takie jak: koszt biletów kolejowych jednego zawodnika czy budżet zespołu. Niegdyś Skarby Kibica ukazywały się jedynie przed startem rundy wiosennej. W 1962 roku w ogóle nie wydano niezbędnika, gdyż „przecież niedawno skończył się poprzedni [sezon], zawodnicy postarzeli się zaledwie o kilka miesięcy, nie ma historycznych zmian trenerów”. Tak samo Skarb Kibica nie ukazał się w 1964 roku.
Analizy statystyczne zaczęły pojawiać się w końcówce lat 60. XX wieku. Początkowo one dotyczyły np. częstości padania bramek. Liczba stron o danym zespole w magazynie zmieniła się przez lata. Od krótkiej wzmianki w początkowych latach istnienia Skarbu Kibica, pół kolumny w końcówce lat 90. XX wieku, po opisanie każdej ekipy w sześciu stronach przez kilka lat XXI wieku. Obecnie każda ekipa jest opisywana na czterech stronach.
Skarby Kibica „Przeglądu Sportowego” dotyczący nie tylko Ekstraklasy. Oprócz tego, co roku wydawane są przewodniki na temat I ligi, Premier League, Bundesligi, Ligue 1, La Ligi, Serie A oraz Ligi Mistrzów. Od kilku lat Skarby Kibica dotyczące lig zagranicznych mają 52 strony. Początkowo taką liczbę stron posiadał jedynie niezbędnik o Premier League. W trakcie wielkich imprez „Przegląd Sportowy” wydaje około 150-200 stronicowe magazyny o mistrzostwach Europy czy mistrzostwach świata.
Wśród innych dyscyplin, które znalazły się w Skarbach Kibica „Przeglądu Sportowego” można wyróżnić: narciarstwo klasyczne, żużel, hokej na lodzie, Formułę 1, piłkę ręczną, siatkówkę czy wioślarstwo.
Tygodnik „Piłka Nożna” od ponad trzydziestu lat wydaje przed rozpoczęciem sezonu niezbędniki trzech najważniejszych polskich lig. Wcześniej, już w latach 70. XX wieku w tygodniku tworzono specjalne, kilkustronicowe wkładki dotyczące polskiej ligi. Po pewnym czasie zaczęto produkować przewodniki dotyczące lig zagranicznych, Ligi Mistrzów, mistrzostw świata czy mistrzostw Europy. W porównaniu ze skarbami „Przeglądu Sportowego” magazyny „Piłki Nożnej” są uboższe w liczbie stron. Obecnie tego typu wydania są włączone do regularnego numeru „Piłki Nożnej”. Te przewodniki mają kilkadziesiąt stron.
Także katowicki dziennik „Sport” wydawała dodatki piłkarskie. W 1994 roku oficyna opublikowała wydanie specjalne z okazji mistrzostw świata w Stanach Zjednoczonych. Przez kilka lat w „Sporcie” był wydawany Skarb Kibica „Przeglądu Sportowego”, ponieważ oba tytuły miały tego samego właściciela. Obecnie w „Sporcie” można znaleźć dodatek dotyczący Ekstraklasy, I ligi oraz II ligi.
Hiszpania
Madrycki dziennik „Marca” po raz pierwszy wydał swój pierwszy przewodnik w 1995 roku. Nie było to jednak pierwsze wydanie „Marki” o lidze hiszpańskiej. Rok wcześniej na rynek wszedł kilkunastostronicowy suplement. Część stron była czarno-biała, co było anachronizmem. Od 2009 roku cena każdego przewodnika po La Lidze wynosi 6 euro. Ostatnia publikacja przypominała wręcz książkę, ponieważ liczyła sobie 388 stron.
Swój dodatek Extra Liga wydawało także katalońskie pismo „Don Balon”. W tym piśmie można było znaleźć informacje na temat ekipy z Primera Division oraz Segunda Division. Już w latach 80. XX wieku pismo liczyło sobie 202 strony. Do tego kataloński tygodnik publikował dodatki na temat lig zagranicznych.
Holandia
W Holandii za wydawania specjalnych dodatków przed sezonem ligowym w zajmuje się „Voetbal International”. Przewodnik jest wydawany od 1991 roku. Rozwój dotyczący liczby stron jest widoczny. Pierwszy numer miał 130 stron. Ostatni liczył sobie 276 stron. Obecnie część magazynu dotyczy ligi holenderskiej kobiet, a także drugiego poziomu rozgrywkowego w Holandii.
Miło nam się pochwalić, że dwukrotnie wydaliśmy skarb kibica ligi holenderskiej i belgijskiej, raz w formie online, raz w druku. Za oboma stał Mariusz Moński, czyli prawdziwa skarbnica wiedzy o futbolu Beneluxu.
Niemcy
Najsłynniejszy niemiecki przewodnik piłkarski wydaje „Kicker”. Magazyn zwany był za „czerwoną Biblię” ze względu na czerwoną barwę okładki. Oficjalnie po raz pierwszy „Kicker” opublikował swój przewodnik Bundesligi w 1969 roku. Za nieoficjalne przewodniki tego typu magazynu uznaje się zapowiedzi „Sport-Magazin” w latach 1966-1968, a także specjalne wydania „Kickera” w 1963 i 1968 roku.
W miniksiążce prezentowane są jedynie drużyny z 1. Bundesligi. Dużym atutem tego typu wydawnictwa były kolorowe, całostronicowe zdjęcia całych drużyn 1. Bundeslidze, a po pewnym czasie dodano zdjęcia ekipy z 2. Bundesligi. Obecnie w magazynie dostępny jest dodatek o 2. Bundeslidze oraz 3. Bundeslidze. W „kicker Sonderheft” dostępne są też strony o: reprezentacji Niemiec, Bundeslidze kobiet, składy drużyn, analizy oraz plakat z harmonogramem meczów. „Kicker” wydaje również serie dotyczące mistrzostw Europy (od 2004 roku), Ligi Mistrzów (od 2005 roku) oraz mistrzostw świata (od 2006 roku). Tak jak „Przegląd Sportowy” magazyn „Kicker” wydaje dodatki innych dyscyplin, np. Formuły 1, koszykówki czy piłki ręcznej.
Inne
W ostatnich latach zaczęto produkować także przewodniki internetowe. Od kilku lat w trakcie najważniejszych imprez brytyjski „The Guardian” wydaje internetową wersję informatora opracowanego przez dziennikarzy z krajów uczestniczących w mistrzostwach Europy czy mistrzostwach świata.
W Polsce drukiem czy online ukazało się co najmniej kilkanaście przewodników. Dotyczyły one takich krajów jak: USA, Turcja, Irlandia, Szwecja czy Estonii. Poziom edytorski czy typograficzny jest na podobnym poziomie albo ciut niższym niż w przypadku wydań „Przeglądu Sportowego”, ale merytorycznie tego typu magazyny są na najwyższym poziomie. W przewodnikach piszą prawdziwi pasjonaci danej ligi.
Tu warto wspomnieć o wydanym przez nas skarbie kibica ligi irlandzkiej, który ukazał się zarówno w formie online, jak i w druku, a którego pomysłodawcą był Bartosz Bolesławski.
Pobierz skarb kibica Ligi Irlandzkiej 2021/22
Popyt na prasę jest niższym w każdym kraju. Jednak Skarby Kibica czy przewodniki piłkarskie cały czas się ukazują. Pokazuje to, że w XXI wieku nadal jest miejsce na dobre treści.
Źródła:
