Kto był najlepszym strzelcem w historii futbolu? Na tak postawione pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Najbardziej popularnym miernikiem służącym do oceny napastnika jest ilość strzelonych przez niego bramek. Wydawałoby się zatem, że wystarczy zliczyć je wszystkim graczom i tego, który uzbierał ich najwięcej mianować tym najlepszym. Ba, ale jak porównać ze sobą bramki strzelone na poziomie ligowym, reprezentacyjnym czy też pucharowym? Jak porównać ze sobą napastnika powiedzmy z lat 30. XX wieku z tym z czasów współczesnych? Grano kiedyś znacznie rzadziej niż obecnie więc i okazji do zdobywania bramek było dużo mniej. Z drugiej jednak strony w czasach kiedy stosowano system z dwójką obrońców przeciwko pięciu napastnikom, znacznie łatwiej przychodziło tym drugim strzelanie bramek… najlepsi strzelcy w historii futbolu
Wszelkie próby sklasyfikowania najlepszych w omawianym zakresie należy więc traktować z dużym dystansem, ponieważ jak mawiał Henry Clay „żadna statystyka nie zastąpi zdrowego rozsądku…”. Nie znaczy to jednak, że nie warto spróbować pochylić się nad tym ciekawym myślę tematem. Wszyscy kochamy futbol, a strzelców bramek w szczególności. To oni są wymieniani jednym tchem we wszelkich plebiscytach i rankingach klasyfikujących najlepszych w tej dyscyplinie sportu. Wybitnemu obrońcy czy też bramkarzowi dużo trudniej wejść do panteonu największych gwiazd futbolu. Taki jest ten sport, strzelanie bramek to jego istota i sedno. Wszyscy ekscytujemy się zdobywanymi golami i zawsze chcemy oglądać ich jak najwięcej. Ten materiał jest podróżą po dziejach futbolu, próbą przedstawienia najlepszych strzelców w kilku wybranych klasyfikacjach snajperskich. Spośród wielu zestawień znalezionych w sieci na ten temat wybrałem te z nich, które wydawały mi się najbardziej interesujące.
Swoją wędrówkę zaczynamy od klasyfikacji najlepszych strzelców w historii rozgrywek ligowych na ich najwyższym poziomie. Materiał na ten temat zaprezentowało kilka lat temu Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyków i Statystyków Futbolu (IFFHS).
Tabela 1. Najlepsi strzelcy w rozgrywkach ligowych według IFFHS
GRACZ | KRAJ | LIGI | OKRES GRY | MECZE | BRAMKI |
Pele | Brazylia | Brazylia, USA | 1956-1977 | 560 | 541 |
Josef Bican | Austria, Czechosłowacja | Austria, Czechosłowacja | 1931 – 1955 | 341 | 518 |
Ferenc Puskás | Węgry, Hiszpania | Węgry, Hiszpania | 1943 – 1966 | 533 | 511 |
Romário | Brazylia | Brazylia, Holandia, Hiszpania, Australia | 1985 – 2009 | 612 | 489 |
Roberto Dinamite | Brazylia | Brazylia, Hiszpania | 1971 – 1993 | 758 | 470 |
Imre Schlosser | Węgry | Węgry, Austria | 1905 – 1928 | 318 | 417 |
Gyula Zsengellér | Węgry | Węgry, Włochy, Kolumbia | 1935 – 1953 | 394 | 416 |
Jimmy McGrory | Szkocja | Szkocja | 1922 – 1937 | 408 | 410 |
Zico | Brazylia | Brazylia, Włochy, Japonia | 1971 – 1994 | 596 | 406 |
Gerd Müller | Niemcy | Niemcy, USA | 1963 – 1981 | 507 | 405 |
Dorobek trzech najlepszych Polaków w tej klasyfikacji przedstawia się następująco:
-
48. miejsce – Krzysztof Warzycha (liga polska i grecka; 555 meczów i 312 bramek)
-
156. miejsce – Włodzimierz Lubański (liga polska i belgijska; 426/237)
-
293. miejsce – Andrzej Szarmach (liga polska i francuska; 355/203)
Rozgrywki ligowe to codzienność dla piłkarzy i kibiców na całym świecie. To one przyciągają rzesze fanów na trybuny i przed telewizory dostarczając wielu emocji. Prawdziwym jednak świętem dla każdego szanującego się kibica i piłkarza również są mecze reprezentacji narodowej. To one są wspominane latami i z nimi wiążą się największe wzruszenia. Liderzy klasyfikacji strzelców w poszczególnych krajach to bez wątpienia największe gwiazdy poszczególnych reprezentacji i często futbolu w ogóle. Wystarczy wspomnieć tylko trzech graczy: Pelé, Lubański i Batistuta. Wszyscy wymienieni to właśnie najlepsi strzelcy swoich reprezentacji, a nikt nie może przecież w żaden sposób kwestionować ich klasy sportowej. Jak przedstawia się ich dorobek na tle najlepszej 10-ki wszystkich reprezentacji narodowych pod kątem zdobytych dla niej bramek?
Tabela 2. Najlepsi strzelcy reprezentacji narodowych według RSSSF
GRACZ | KRAJ | MECZE | BRAMKI | OKRES GRY |
Ali Daei | Iran | 149 | 109 | 1993 – 2006 |
Ferenc Puskas | Węgry, Hiszpania | 89 | 84 | 1945 – 1956 |
Godfery Chitalu | Zambia | 111 | 79 | 1968 – 1980 |
Hussein Saeed Mohhamed | Irak | 137 | 78 | 1976 – 1990 |
Pelé | Brazylia | 92 | 77 | 1957 – 1971 |
Bashar Abdullah | Kuwejt | 133 | 75 | 1996 – 2007 |
Kunishige Kamamoto | Japonia | 76 | 75 | 1964 – 1977 |
Sandor Kocsis | Węgry | 68 | 75 | 1948 – 1956 |
Majed Abdullah | Arabia Saudyjska | 116 | 71 | 1978 – 1994 |
Miroslav Klose | Niemcy | 137 | 71 | 2001 – 2014 |
Kiatisuk Senamuang | Tajlandia | 134 | 71 | 1993 – 2007 |
Jak widać z powyższego w czołowej „11”-ce nie ma zbyt wielu graczy o uznanych nazwiskach w świecie futbolu. Zdecydowaną większość stanowią przedstawiciele egzotycznych państw, gdzie dużo łatwiej o zdobywanie bramek, co obniża trochę wartość tej klasyfikacji. Niemniej jednak dla kilku wybitnych napastników znalazło się miejsce, a wśród nich w sposób szczególny wyróżnia się Węgier Kocsis, który jako jedyny z prezentowanego grona strzelił więcej bramek dla swojej reprezentacji, niż rozegrał w niej spotkań! Niewielu
w historii jest takich graczy, o czym będzie za chwilę. Jak prezentują się w tej klasyfikacji wspomniani wcześniej liderzy reprezentacji Brazylii (Pelé), Polski (Lubański) i Argentyny (Batistuta)? Król futbolu jak widać zajmuje bardzo wysokie 5. miejsce, nasz lider
z dorobkiem 48 bramek jest na miejscu 51. z kolei Batigol i jego 56 bramek dla Albicelestes pozwoliły mu uplasować się na miejscu 27.
Tak jak wspomniałem wcześniej, Węgier Kocsis zalicza się do nielicznego grona piłkarzy, którzy strzelili więcej bramek dla swojej reprezentacji, niż rozegrali w niej spotkań. To z pewnością wyjątkowy strzelecki wyczyn, któremu warto się bliżej przyjrzeć. Na oficjalnej stronie FIFA znalazłem zestawienie, w którym podano wszystkich graczy mających więcej strzelonych bramek niż rozegranych spotkań w reprezentacji narodowej. W materiale przyjęto dolną granicę 20 bramek strzelonych dla reprezentacji narodowej.
Tabela 3. Strzelcy z najwyższą średnią strzelonych bramek na jeden mecz dla reprezentacji narodowej (minimum 20 spotkań)
GRACZ (KRAJ) | MECZE | BRAMKI | ŚREDNIA |
Ferenc Deák (Węgry) | 20 | 29 | 1,45 |
Just Fontanie (Francja) | 21 | 30 | 1,43 |
Poul Nielsen (Dania) | 38 | 52 | 1,37 |
Gunnar Nordahl (Szwecja) | 33 | 43 | 1,30 |
Vivian Woodward (Anglia*) | 23 | 29 | 1,26 |
Bep Bakhuys (Holandia) | 23 | 28 | 1,22 |
István Avar (Rumunia,Węgry) | 23 | 27 | 1,17 |
Steve Bloomer (Anglia) | 24 | 28 | 1,17 |
Hughie Gallagher (Szkocja) | 20 | 23 | 1,15 |
Sven Rydell (Szwecja) | 43 | 49 | 1,14 |
Ernest Wilimowski (Polska, Niemcy) | 30 | 34 | 1,13 |
Leonidas (Brazylia) | 19 | 21 | 1,11 |
Herminio Masantonio (Argentyna) | 19 | 21 | 1,11 |
Sandor Kocsis (Węgry) | 68 | 75 | 1,10 |
Gerd Müller (Niemcy) | 62 | 68 | 1,10 |
* uwzględniono mecze tylko dla zawodowej reprezentacji Anglii
W zaprezentowanym ekskluzywnym gronie znalazł się nasz rodak, który grał również dla reprezentacji Niemiec (w 8. spotkaniach strzelił dla niej aż 13. bramek!). Nie jest to miejsce na ocenę jego postawy moralnej, ale fakt znalezienia się w takiej elicie zasługuje z pewnością na uznanie i docenienie wielkiej klasy sportowej! Szkoda, że żył w tak trudnych czasach i był zmuszony do podejmowania dramatycznych decyzji życiowych. To jednak temat na zupełnie inne opowiadanie…
Dla każdego reprezentanta kraju największym zaszczytem i marzeniem jest udział w najważniejszej imprezie na naszym globie, czyli mistrzostwach świata. Historia mundiali zna wielu wspaniałych napastników, którzy prezentowali na nich swoje umiejętności strzeleckie. Nie brakuje wśród nich również Polaków, a nazwiska Wilimowskiego czy Laty znają kibice na całym świecie. Wspomniany już wcześniej Ezi to pierwszy w historii gracz, który w jednym spotkaniu mistrzostw świata strzelił 4 bramki. Do tego dokonał tego w niezwykle dramatycznym, premierowym występie Biało-Czerwonych na mundialu we Francji w 1938 roku przeciwko Canarinhos! Przyćmił wówczas swoim wyczynem samego Leonidasa, który zdobył „zaledwie” trzy bramki. Na nic się to niestety zdało, ponieważ w ówczesnym regulaminie imprezy przewidziany był system pucharowy i Polacy musieli po pierwszym swoim spotkaniu pakować walizki po przegranej po dogrywce 5:6. Warto jednak zaznaczyć, że dotychczas żaden inny gracz w historii tego turnieju nie strzelił tylu bramek w przegranym spotkaniu! Grzegorz Lato natomiast to nasz jedyny jak dotychczas król strzelców tej imprezy (7. bramek na pamiętnych MŚ w 1974 roku). Ciekawie przedstawia się czołówka strzelców wszystkich dotychczasowych 20 mistrzostw świata. Na liście 13. najlepszych snajperów znajduje się wspomniany już wcześniej Grzegorz Lato z 10. strzelonymi bramkami na koncie uzyskanych podczas trzech czempionatów (1974, 1978 i 1982).
Tabela 4. Najlepsi strzelcy mistrzostw świata (finały)
GRACZ (KRAJ) | MUNDIALE | MECZE | BRAMKI |
Miroslav Klose (Niemcy) | 2002, 2006, 2010, 2014 | 24 | 16 |
Ronaldo (Brazylia) | 1998, 2002, 2006 | 19 | 15 |
Gerd Müller (Niemcy) | 1970, 1974 | 13 | 14 |
Just Fontaine (Francja) | 1958 | 6 | 13 |
Pelé (Brazylia) | 1958, 1962, 1966, 1970 | 14 | 12 |
Jürgen Klinsmann (Niemcy) | 1990, 1994, 1998 | 17 | 11 |
Sandor Kocsis (Węgry) | 1954 | 5 | 11 |
Gabriel Batistuta (Argentyna) | 1994, 1998, 2002 | 12 | 10 |
Teofillo Cubillas (Peru) | 1970, 1978, 1982 | 13 | 10 |
Grzegorz Lato (Polska) | 1974, 1978, 1982 | 20 | 10 |
Gary Lineker (Anglia) | 1986, 1990 | 12 | 10 |
Thomas Müller (Niemcy) | 2010, 2014 | 13 | 10 |
Helmut Rahn (Niemcy) | 1954, 1958 | 10 | 10 |
W połowie lat 50. XX wieku rozpoczęła się w Europie wspaniała futbolowa historia pt. „europejskie puchary”. Zawładnęła ona od początku sercami kibiców na całym świecie, a rywalizacja pucharowa stała się świetnym uzupełnieniem rozgrywek ligowych i spotkań reprezentacji narodowych. Ze wszystkich rozgrywek klubowych na Starym Kontynencie największy prestiż ma bez wątpienia Liga Mistrzów UEFA, która jest naturalnym kontynuatorem Pucharu Europejskich Mistrzów Krajowych, którego rozgrywki były rozgrywane w latach 1955-1992. Od sezonu 1992/93 rozpoczęła się era „Champions League”, która elektryzuje kibiców na całym świecie. Tak jak wspomniałem wcześniej to zdecydowanie najważniejsze rozgrywki pucharowe w Europie, a sukces w nich odniesiony można śmiało nazwać klubowym mistrzostwem Europy. Ciekawie prezentuje się czołówka strzelców tego pucharu (wraz z wcześniejszym PEMK). Na liście najlepszych (pierwsza
„10-ka”) brakuje na razie Polaka, ale Robert Lewandowski w ostatnich latach robi wszystko, aby się na niej znaleźć. Aktualnie Lewy jest już na 18. miejscu tej klasyfikacji z 30. bramkami na koncie!
Tabela 5. Najlepsi strzelcy Pucharu Europejskich Mistrzów Krajowych i Ligi Mistrzów UEFA
GRACZ (KRAJ) | OKRES GRY | MECZE | BRAMKI |
Cristiano Ronaldo (Portugalia) | 2003 - | 122 | 89 |
Leo Messi (Argentyna) | 2005 - | 103 | 82 |
Raul (Hiszpania) | 1995 – 2011 | 142 | 71 |
Ruud van Nistelroy (Holandia) | 1998 – 2009 | 73 | 56 |
Thierry Henry (Francja) | 1997 – 2010 | 112 | 50 |
Alfredo di Stefano (Argentyna) | 1955 – 1964 | 58 | 49 |
Andriej Szewczenko (Ukraina) | 1994 – 2012 | 100 | 48 |
Eusebio (Portugalia) | 1961 – 1974 | 65 | 46 |
Karim Benzema (Francja) | 2006 - | 78 | 46 |
Filippo Inzaghi (Włochy) | 1997 – 2012 | 81 | 46 |
Na tym kończę moją krótką prezentację najwybitniejszych strzelców w historii futbolu. Który z nich był tym najlepszym? Nie można tego jednoznacznie stwierdzić nawet po zaprezentowaniu kilkudziesięciu podobnych zestawień strzeleckich… Mam jednak nadzieję, że mój materiał choć trochę Was zainteresował i przybliżył najwybitniejszych napastników w historii futbolu.
Stan na dzień 01.03.2016
RAFAŁ PAWLETA
Zachęcamy do polubienia nas na FACEBOOKU, a także obserwacji na TWITTERZE , INSTAGRAMIE i YOUTUBE.
najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu najlepsi strzelcy w historii futbolu