Dziś o godzinie 18:00 gwizdek Danny’ego Makkelie rozpocznie mecz finałowy 103. edycji piłkarskiego Pucharu Holandii. Na De Kuip w Rotterdamie, gdzie od 1989 zazwyczaj rozgrywany jest finał, zmierzą się dwa najbardziej utytułowane holenderskie kluby Ajax Amsterdam i PSV Eindhoven. Ajax jest rekordzistą pod względem zdobytych pucharów, a PSV zajmuje w tej klasyfikacji trzecie miejsce. Mogłoby się wydawać, że kluby te w finale spotykały się wielokrotnie, ale wcale tak nie było. Dzisiejszy mecz jest dopiero czwartym decydującym o zdobyciu tego trofeum pojedynkiem pomiędzy Ajaksem i PSV.
39 klubów zdobywało dotąd Puchar Holandii i ta liczba dziś się nie zmieni:
20x – AFC Ajax
13x – Feyenoord
9x – PSV
4x – AZ Alkmaar, H.V. & C.V. Quick
3x – FC Twente, FC Utrecht, Sparta Rotterdam, Koninklijke HFC
2x – ADO Den Haag, HBS (Den Haag), Roda JC, HFC Haarlem, VOC (Rotterdam), DFC (Dordrecht), Willem II, Fortuna ’54, WVV Wageningen, RCH (Heemstede)
1x – Vitesse, NAC Breda, PEC Zwolle, HVV (Den Haag), sc Heerenveen, RAP (Amsterdam), VUC (Den Haag), VSV (Velserbroek), FC Groningen, Velocitas Breda, DSV Concordia, CVV (Rotterdam), VV Schoten, ZFC (Zaandam), TSV Longa, Velocitas 1897, RFC Roermond, FC Eindhoven, Quick 1888, VVV-Venlo
Rekordziści
Inne najciekawsze rekordy tych rozgrywek to:
Najlepszy strzelec:
58 goli – Willy van der Kuijlen (MVV Maastricht – 2 gole, PSV – 56 goli)
Najwyższe zwycięstwo:
HFC – AC&HC VVV, 25-0, sezon 1903/04
Najwięcej bramek w meczu:
13- Eddy Holdert, HFC – AC&HC VVV, 25-0, sezon 1903/04
Najwięcej widzów:
65 000 – Ajax – Sparta Rotterdam, 1971
Najmniej widzów:
25 osób – CVV Germanicus – RKSV Volendam, 1974
Najwyższy wynik w finale:
Willem II – Groene Ster Heerlerheide 9-2, 11.06.1944
Najszybszy gol w finale:
Romario, PSV – FC Groningen, 1989 w 2. minucie
Najwięcej bramek w finale:
4 gole-Wim Groenendijk dla Feyenoordu w meczu HVV Helmond, 1935
Najwięcej zwycięstw w finale z rzędu:
H.V. & C.V. Quick (1909-11), Ajax (1970-72), PSV (1988-90)
Najlepszy strzelec tych rozgrywek, legendarny napastnik Willy van der Kuijlen, to jednocześnie najlepszy strzelec w historii Eredivisie i jeden z najwybitniejszych piłkarzy w historii PSV Eindhoven. Tekst o tym piłkarzu mogliście przeczytać w naszym Skarbie Kibica lig Beneluksu.
Finały
Ajax jest zespołem, który wygrał dwa ostatnie rozegrane finały KNVB Beker (taka jest holenderska nazwa tego pucharu). Wspominam o rozegranych, ponieważ ze względu na pandemię wirusa Covid-19 w sezonie 2019/20 nie rozegrano finału pomiędzy Feyenoordem a FC Utrecht. PSV zdobyło swój ostatni krajowy puchar w sezonie 2011/12. Poniżej przedstawiamy zestawienie meczów finałowych i najlepszych strzelców tych rozgrywek z ostatnich 10 lat.
| sezon | Z | P | W | G | najlepszy strzelec |
| 11/12 | PSV | Heracles Almelo | 3-0 | Ola Toivonen 21′, Dries Mertens 56′, Jeremain Lens 63′ | Bas Dost (Heerenveen) – 6 goli |
| 12/13 | AZ Alkmaar | PSV | 2-1 | Adam Maher 12′, Jozy Altidore 14′ – Jürgen Locadia 31′ | Jozy Altidore (AZ) – 8 goli |
| 13/14 | PEC Zwolle | Ajax | 5-1 | Ryan Thomas 8′, 12′, Guyon Fernandez 22′, 34′, Bram van Polen 50′ – Ricardo van Rhijn 3′ | Aron Jóhannsson (AZ) – 6 goli |
| 14/15 | FC Groningen | PEC Zwolle | 2-0 | Albert Rusnák 64′, 75′ | Arkadiusz Milik (Ajax) – 8 goli |
| 15/16 | Feyenoord | FC Utrecht | 2-1 | Michiel Kramer 42′, Eljero Elia 75′ – Ramon Leeuwin 51′ | Patrick Gerritsen (Excelsior ’31), Sébastien Haller (Utrecht) – 5 goli |
| 16/17 | Vitesse | AZ Alkmaar | 2-0 | Ricky van Wolfswinkel 81′, 88′ | Lewis Baker (Vitesse) – 5 goli |
| 17/18 | Feyenoord | AZ Alkmaar | 3-0 | Nicolai Jørgensen 28′, Robin van Persie 57′, Jens Toornstra 90′ | Wout Weghorst (AZ) – 9 goli |
| 18/19 | Ajax | Willem II | 4-0 | Daley Blind 38′, Klaas-Jan Huntelaar 39′, 67′, Rasmus Kristensen 76′ | Oussama Idrissi (AZ) – 6 goli |
| 19/20 | finał pomiędzy Utrechtem i Feyenoordem odwołano z powodu pandemii COVID-19 | Steven Berghuis (Feyenoord), Samy Bourard (FC Eindhoven), Mike Trésor Ndayishimiye (Willem II) – 4 gole | |||
| 20/21 | Ajax | Vitesse | 2-1 | Ryan Gravenberch 23′, David Neres 90′ – Loïs Openda 30′ | Guytano dos Santos (SteDoCo), Mike Reuvers (Staphorst), Niels Springer (OFC Oostzaan) – 4 gole |
Wśród najlepszych strzelców rozgrywek widzimy nazwiska dwóch piłkarzy, którzy występowali na boiskach Ekstraklasy. Arkadiusz Milik reprezentował barwy Górnika Zabrze a Aron Jóhannsson był piłkarzem Lecha Poznań.
Polacy w finałach
W dzisiejszym meczu jednym z rezerwowych bramkarzy Ajaksu powinien być Przemysław Tytoń, który już kiedyś wystąpił w tej roli, ale jako gracz tegorocznego rywala, czyli PSV. Ostatnim Polakiem, który wystąpił w finale, był obecny bramkarz Lecha Poznań Filip Bednarek. W sezonie 2015/16 jako gracz FC Utrecht przegrał finał z Feyenoordem. Ostatnim polskim zdobywcą Pucharu Holandii jest Mateusz Klich. Jako zawodnik PEC Zwolle zdobył to trofeum w sezonie 2013/14 pokonując sensacyjnie Ajax.
| zwycięzcy: | |||||
| imię i nazwisko | sezon | W | P | wynik | czas gry w finale |
| Jerzy Musiałek | 1972/73 | NAC Breda | NEC Nijmegen | 2-0 | nie grał w finale |
| Piotr Kasperski | 1996/97 | Roda JC | sc Heerenveen | 4-2 | nie grał w finale |
| Andrzej Rudy | 1997/98 | Ajax | PSV | 5-0 | 90 minut |
| Andrzej Rudy | 1998/99 | Ajax | Fortuna Sittard | 2-0 | 90 minut |
| Mateusz Klich | 2013/14 | PEC Zwolle | Ajax | 5-1 | 90 minut |
| przegrani: | |||||
| Janusz Kowalik | 1970/71, 1 mecz | Ajax | Sparta Rotterdam | 2-2 dogr. | 109 minut, strzelił gola w 39′ |
| Janusz Kowalik | 1970/71, 2 mecz | Ajax | Sparta Rotterdam | 2-1 | 90 minut |
| Henryk Bolesta | 1992/93 | Feyenoord | Roda JC | 3-0 | 90 minut |
| Tomasz Iwan | 1997/98 | Ajax | PSV | 5-0 | 20 minut (od 70′) |
| Przemysław Tytoń | 2012/13 | AZ Alkmaar | PSV | 2-1 | rezerwowy |
| Filip Bednarek | 2015/16 | Feyenoord | FC Utrecht | 2-1 | 90 minut, gol samobójczy |
Ajax – PSV
Jak już wcześniej wspominałem Ajax i PSV trzykrotnie mierzyły się w finale Pucharu Holandii. Jednak w tych rozgrywkach spotykały się jeszcze na innych etapach rywalizacji. Tych pojedynków było 12 a wszystkich rozegranych meczów 16. 9-krotnie lepszy okazał się Ajax, a tylko trzy razy do kolejnej fazy rozgrywek awansowało PSV. Ostatni sukces zespołu z Eindhoven to półfinał w sezonie 1989/90. Tamten mecz zakończył się po dogrywce wynikiem 2:2 i dopiero seria rzutów karnych przyniosła zwycięstwo drużynie PSV. Poniżej wszystkie mecze pomiędzy tymi zespołami.
| faza | Ajax – PSV | strzelcy bramek | |
| 69/70 | Finał | 2-0 | Piet Keizer 22′, Johan Cruijff 69′ |
| 73/74 | Półfinał | 1-2 | Arno Steffenhagen 1′ – Willy van der Kuijlen 53′, 72′ |
| 79/80 | Półfinał, 1 mecz | 2-1 | Martin van Geel 52′, Frank Arnesen 80′ – Willy van der Kuijlen 50′ |
| Półfinał, 2 mecz | 1-1 | Dick Schoenaker 85′ – Paul Postuma 50′ | |
| 80/81 | Półfinał, 1 mecz | 2-2 | Wim Kieft 29′, Frank Arnesen 72′ karny – Erwin Koeman 12′, Willy van der Kuijlen 80′ |
| Półfinał, 2 mecz | 2-1 | Søren Lerby 26′, Piet Hamberg 29′ – Paul Postuma 81′ | |
| 82/83 | Półfinał, 1 mecz | 2-0 | Johan Cruijff 21′, Marco van Basten 72′ |
| Półfinał, 2 mecz | 1-3 dogr., karne 3-2 | Ernie Brandts 120’samobójczy – Rob Landsbergen 20′, Hallvar Thoresen 50′, 91′ | |
| 84/85 | 1/8 finału, 1 mecz | 1-1 | Felix Gasselich 29′ – Kenneth Brylle 57′ |
| 1/8 finału, powt. | 0-2 | René van der Gijp 41′, Hallvar Thoresen 54′ | |
| 89/90 | Półfinał | 2-2 dogr., karne 2-4 | John van 't Schip 59′, Dennis Bergkamp 90′ – Jozef Chovanec 60′, Jerry de Jong 78′ |
| 91/92 | 1/8 finału | 2-1 dogr. | Stefan Pettersson 20′, John van Loen 117′ – Wim Kieft 45′ |
| 97/98 | Finał | 5-0 | Tijani Babangida 25′, Jari Litmanen 38′, 61′, 84′, Szota Arweładze 79′ |
| 01/02 | Półfinał | 3-0 | Andre Bergdolmo 45’ karny, Tomas Galasek 82’, Andy van der Meyde 84’ |
| 05/06 | Finał | 2-1 | Klaas-Jan Huntelaar 48′, 89′ – Michael Lamey 53′ |
| 20/21 | Ćwierćfinał | 2-1 | Sébastien Haller 19′, 24′ – Jurriën Timber 58′ samobójczy |
Droga do finału
Na papierze dużo łatwiejszą drogę do dzisiejszego finału miało PSV, ale jak się okazało, na boisku było zupełnie inaczej. Piłkarze Rogera Schmidta męczyli się zarówno w 1/8 finału z drugoligowym SC Telstar jak i w półfinale przeciwko Go Ahead Eagles. Zwycięstwa w obydwu tych spotkaniach zapewnił im pozyskany zimą Joey Veerman.
Drużyna Erika ten Haga miała dużo silniejszych rywali, a mimo to w drodze do finału nie straciła ani jednej bramki. W ćwierćfinale wysoko ograli rywali z ubiegłorocznego finału, czyli Vitesse, a w półfinale nie dali szans silnej ekipie AZ Alkmaar.
| Ajax | |||
| faza | przeciwnik | wynik | gole |
| 2 runda | Barendrecht | 4-0 | Kenneth Taylor 10′, Danilo 12′ karny, 49′, Kristian Hlynsson 89′ karny |
| 1/8 finału | Excelsior Maassluis | 9-0 | Nicolás Tagliafico 4′, Danilo 21′ karny, 26′, 37′, 54′, Youri Regeer 41′, Kristian Hlynsson 64′, Mohamed Daramy 66′, 83′ |
| Ćwierćfinał | Vitesse | 5-0 | Antony 17′, 61′, Sébastien Haller 30′, 46′, Dušan Tadić 51′ |
| Półfinał | AZ Alkmaar | 2-0 | Steven Berghuis 11′, Davy Klaassen 89′ |
| PSV | |||
| 2 runda | Fortuna Sittard | 2-0 | Ritsu Doan 28′, 62′ |
| 1/8 finału | Telstar | 2-1 | Bruma 32′, Joey Veerman 61′ |
| Ćwierćfinał | NAC Breda | 4-0 | Noni Madueke 8′, Mario Götze 28′, 40′, Cody Gakpo 79′ |
| Półfinał | Go Ahead Eagles | 2-1 | Eran Zahavi 43′, Joey Veerman 69′ |
Zapowiedź
Obydwa kluby mają kłopoty kadrowe. W Ajaksie od dawna nieobecny jest Pasveer, a niedawno na dłużej wypadł ze składu Antony. Na szczęście powracają po kontuzjach Mazraoui i Martinez, ale nie wiadomo, czy będą zdolni do gry od pierwszej minuty. PSV straciło Boscagliego, Mwene i Thomasa, a nie wiadomo, czy będą zdolni do gry powracający po kontuzjach Madueke i Obispo. Co ciekawe od składu Ajaksu został odstawiony Andre Onana, a między słupkami bramki drużyny Erika ten Haga stanie powracający po kontuzji Marteen Stekelenburg. Jedyny piłkarz w kadrach obydwu drużyn, który grał w ostatnim finale, rozgrywanym pomiędzy tymi zespołami w 2006 roku. W tym sezonie Ajax dwukrotnie pokonywał w lidze PSV, ale przegrał na początku sezonu mecz o Johan Cruijff Schaal. PSV będzie miało w nogach czwartkowy mecz ćwierćfinałowy Ligi Konferencji Europy z Leicester, a Ajax cały tydzień mógł spokojnie przygotowywać się do tego spotkania. Biorąc pod uwagę wszystkie te aspekty, to drużyna z Amsterdamu jest faworytem dzisiejszego finału.
Przewidywane składy:
Ajax: Stekelenburg; Timber, Schuurs, Martínez, Blind; Gravenberch, Alvarez, Klaassen; Berghuis, Haller, Tadić
PSV: Mvogo; Mauro Junior, Teze, Ramalho; Max; Sangaré, Götze, Gutíerrez; Veerman, Zahavi, Gakpo.
MARIUSZ MOŃSKI
