Historia Mundiali to cykl, który ma za zadanie przedstawić najważniejsze, często nieznane fakty z historii mistrzostw świata. Jeżeli nie interesują Cię suche wyniki, a kuriozalne czy śmieszne zdarzenia to jest cykl właśnie dla Ciebie.
- Urugwaj 1930
- Włochy 1934
- Francja 1938
- Brazylia 1950
- Szwajcaria 1954
- Szwecja 1958
- Anglia 1966
- Meksyk 1970
- RFN 1974
- Argentyna 1978
- Hiszpania 1982
- Meksyk 1986
- Włochy 1990
- USA 1994
- Francja 1998
- Korea/Japonia 2002
- Niemcy 2006
- RPA 2010
- Brazylia 2014
- Rosja 2018
Podczas czempionatu w Szwecji wreszcie spełniły się marzenia Brazylii, która sięgnęła po Puchar Julesa Rimeta. Zatem cel na turniej odbywający się na swoim kontynencie był prosty – obrona trofeum i potwierdzenie dominacji na świecie. Czy się udało?
1962
W owym roku w Polsce miało miejsce kilka niezwykłych wydarzeń. W naszej zimowej stolicy, przepięknym Zakopanem rozpoczęły się Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Klasycznym. Właśnie wtedy Antoni Łaciak zdobył srebrny medal na normalnej skoczni w skokach narciarskich. Zapoczątkował on piękne tradycje tego sportu w Polsce. Nieco później, w jesienny wieczór zadebiutował film „O dwóch takich, co ukradli księżyc”. Wszyscy wiemy, którzy bliźniacy grali tam główną rolę, i oczywiście nie byli to bracia Mroczek. W naszym kraju miało miejsce również kilka tragicznych wypadków, jednak celowo nie będę o nich wspominał.
Papież Jan XXIII zabawił się kosztem Fidela Castro, którego ekskomunikował. Fidel nie chciał jednak wziąć udziału w zabawie. Zresztą nie wywarła ona na nim żadnego wrażenia. Pod Salonikami odkryto Papirus z Derveni, Wilt Chamberlein rzucił w meczu NBA 100 punktów, a Marilyn Monroe zaśpiewała „Happy Birthday to You”. W tamtym roku zaczęli formować się także Rolling Stonesi.
Eliminacje
Po raz kolejny faza eliminacji nie była szczęśliwa dla Polski, która w swojej grupie musiała pokonać tylko Jugosławię. Po porażce w Belgradzie (2:1) i remisie w Warszawie (1:1), nie udało się zagrać decydującego meczu z Koreą Południową. Nasi rywale grupowi rozbili drużynę z Azji w dwumeczu aż 8:2. Warto dodać, że na mundial do Chile pojechały wyłącznie drużyny z Europy i Ameryki Południowej i Północnej.
Sporą sensacją okazał się brak awansu dla brązowych medalistów ze Szwecji. Drużyna Francji pomimo zdeklasowania na swoim stadionie Bułgarii, dwa kolejne mecze przegrała (po 1:0) i po barażu odpadła z dalszych zmagań. Nie awansował też wicemistrz po porażce w barażu ze Szwajcarią. Co ciekawe w pierwszym meczu obu zespołów, Szwecja grała praktycznie przez cały mecz z obrońcą w bramce, ponieważ kontuzji doznał ich podstawowy bramkarz. Nie przepuścił żadnego gola, a Szwedzi wygrali 4:0. Niestety nie zdało im się to na nic. Minimalna porażka (3:2) w Bernie, zmusiła obie reprezentacje do udziału w dodatkowym meczu w Berlinie. Jak już wspomniałem wcześniej lepsza okazała się Szwajcaria i wygrywając 2:1, awansowała do turnieju głównego. Reszta kwalifikacji nie przyniosła większych sensacji.
Turniej
„Ponieważ nie mamy nic, zrobimy wszystko” . Te słowa Carlosa Dittborna, który był prezydentem komitetu organizacyjnego mistrzostw świata, stały się nieoficjalnym sloganem turnieju. Wypowiedział je, ponieważ podczas przygotowań Chile nawiedziło potężne trzęsienie ziemi (największe w XX wieku), które zniszczyło większość infrastruktury. Na szczęście udało się i czempionat mógł się odbyć.
Przed turniejem postanowiono utrzymać regulamin z poprzednich mistrzostw, z jednym zastrzeżeniem. W przypadku równej ilości punktów o awansie miała decydować różnica bramek. Koniec z barażami!
W rywalizacji Europa – Ameryka Południowa, która miała miejsce w grupie A, bezkonkurencyjni okazali się Ci pierwsi. Zarówno ZSRR, jak i Jugosławia uporali się z rywalami i bez najmniejszych problemów awansowali do dalszych gier. Obydwie drużyny solidarnie zdobyło po 8 bramek, z czego Związek Radziecki aż cztery z nich strzelił Kolumbii. Co prawda nie dały one zwycięstwa, a remis 4:4. Warto jeszcze wspomnieć, że w tym meczu padło trafienie bezpośrednio z rzutu rożnego. Jego autorem był Marcos Coll. Wielki Urugwaj – mistrz świata z 1954 roku, zdołał zająć ledwie 3. miejsce.
Grupa B zasłynęła starciem, które do historii przeszła jako Bitwa o Santiago. Było to mecz Chile – Włochy, który wyeliminował Italię z turnieju. Jeśli jesteście ciekawi jego przebiegu, zapraszam tutaj. Ich kosztem awansowali właśnie gospodarze, a także RFN. Dostarczycielem punktów została Szwajcaria, która straciła w trzech spotkaniach aż osiem bramek.
Wielki Helenio Herrera nie pomógł reprezentacji Hiszpanii w godnym zaprezentowaniu się na turnieju. Jedno zwycięstwo odniesione z Meksykiem nie dało szans na awans. Gol strzelony w 90. minucie pozbawił szans na awans ich rywali. Co ciekawe w hiszpańskich barwach grali wielcy: Ferenc Puskas i Jose Santamaria, którzy przyjęli obywatelstwo tego kraju. A jako że przepisy FIFA nie regulowały jeszcze tego typu zagrań, były one dozwolone. Potężna Brazylia zajęła pierwsze miejsce w grupie C, przed Czechosłowacją. Właśnie w meczu dwóch drużyn, które uzyskały awans, kontuzji eliminującej z reszty mistrzostw doznał Pele.
Reguła różnicy bramek okazała się szczęśliwa dla Anglii, która właśnie dzięki niej awansowała z grupy D kosztem Argentyny. Stało się tak dzięki bezpośredniemu zwycięstwu „Synów Albionu” z „Albicelestes” 3:1, i to właśnie te dwa gole zdecydowały o wszystkim. Losy awansu ważyły się do ostatnich chwil, ponieważ każdy gol w równoległych meczach (Węgry – Argentyna i Anglia – Bułgaria), mógł wyeliminować Węgry, Anglię lub Argentynę. Bezbramkowe remisy ustaliły wpisaną przeze mnie wyżej kolejność.
Faza pucharowa
Grająca widowiskowo Brazylia nie dała najmniejszych szans Anglii. Po dwóch trafieniach Garrinchy i jednym Vavy wygrała 3:1, kończąc tym samym reprezentacyjną przygodę Waltera Winterbottoma, który prowadził Anglię w czterech kolejnych turniejach. Pierwszy w historii mistrz Europy – ZSRR nie był w stanie pokonać Chile, które wygrywając 2:1,zameldowało się w strefie medalowej. Fatalnie w tym meczu bronił słynny Lew Jaszyn i dwie bramki dla rywala śmiało zapisać można na jego konto. W dwóch ćwierćfinałach europejskich lepsi o jedną bramkę okazali się Czechosłowacy (z Węgrami), a także Jugosłowianie (z RFN).
Los sprawił, że w walce o wielki finał mieliśmy pojedynki wewnątrz kontynentalne. Pierwszy z nich, ten europejski wygrała Czechosłowacja. Stało się to po dwóch decydujących trafieniach w ostatnich 10. minutach spotkania. Katem Jugosłowian okazał się Adolf Scherer. W drugim półfinale dwa gole Garrinchy i Vavy pozwoliły obrońcom tytułu wyeliminować gospodarzy. Tego dnia nikt nie byłby w stanie pokonać „Canarinhos”. 4:2 pozwoliło im szykować się do decydującego meczu.
Jednak przed finałem rozegrano jeszcze mecz o III miejsce. Całe starcie należało dla Jugosławii, która nie potrafiła jednak strzelić decydującego gola. Jak to często bywa, los uśmiechnął się do Chile, które w ostatniej akcji meczu zadało cios na wagę brązowego medalu. Typowy Football Manager, prawda?
Finał w Santiago również nie miał fascynującego przebiegu. Trafienie Masopusta w 15. minucie gry dało na krótko prowadzenie Czechosłowacji, jednak później już do siatki trafiali tylko Brazylijczycy. Wynik 3:1 pozwolił im obronić tytuł mistrzowski. Czechosłowacy po raz drugi w swojej historii przegrali w finale.
Cały turniej w Chile nie zasłynął niczym specjalnym i jest niezbyt wspominany przez kibiców. Nie wyłoniono także króla strzelców, ponieważ solidarnie po 4 gole zdobyło aż sześciu zawodników.
Ciekawostki i statystyki
- Gospodarz: Chile
- Termin: 30 maja – 17 czerwca 1962
- Ilość uczestników: 16 (z 3 konfederacji)
- Uczestnicy:
- Anglia
- Argentyna
- Brazylia – obrońca tytułu
- Bułgaria – debiutant
- Chile – gospodarz
- Czechosłowacja
- Hiszpania
- Jugosławia
- Kolumbia – debiutant
- Meksyk
- RFN
- Szwajcaria
- Urugwaj
- Węgry
- Włochy
- ZSRR
- 1 miejsce: Brazylia
- 2 miejsce: Czechosłowacja
- 3 miejsce: Chile
- Najmłodszy gracz: Gianni Rivera (Włochy) – 18 lat i 286 dni
- Najstarszy gracz: Nilton Santos (Brazylia) – 37 lat i 32 dni
- Najszybciej strzelona bramka:
- Bruno Mora (Włochy) w 1 minucie meczu ze Szwajcarią (3:0)
- Václav Mašek (Czechosłowacja) w 1 minucie meczu z Meksykiem (1:3)
- Flórián Albert (Węgry) w 1 minucie meczu z Bułgarią (6:1)
- Najmłodszy strzelec bramki: Georgi Sokolov (Bułgaria) – 19 lat i 349 dni
- Najstarszy strzelec bramki: Francisco Zuluaga (Kolumbia) – 33 lata i 115 dni
- Liczba rozegranych meczów: 32
- Liczba strzelonych bramek: 89 (2,78 na mecz)
- Widzowie na stadionie: 899 074 (średnio 28 096 na mecz)
- Stadiony:
- Estadio Braden Copper Co., Rancagua (pojemność 18 000)
- Estadio Carlos Dittborn, Arica (pojemność 17 786)
- Estadio Nacional, Santiago (pojemność 66 660)
- Estadio Sausalito, Viña del Mar (pojemność 18 037)
- Rekordowa oglądalność: 76 500 – półfinał Brazylia vs Chile
- Ilość sędziów: 19 z 18 państw
- Strzelcy:
- 4 gole:
- Garrincha (Brazylia)
- Vavá (Brazylia)
- Leonel Sánchez (Chile)
- Flórián Albert (Węgry)
- Walentin Iwanow (ZSRR)
- Dražan Jerković (Jugosławia)
- 3 gole:
- Amarildo (Brazylia)
- Adolf Scherer (Czechosłowacja)
- Lajos Tichy (Węgry)
- Milan Galić (Jugosławia)
- 2 gole:
- Jaime Ramírez (Chile)
- Eladio Rojas (Chile)
- Jorge Toro (Chile)
- Ron Flowers (Anglia)
- Uwe Seeler (RFN)
- Giacomo Bulgarelli (Włochy)
- Igor Czislenko (ZSRR)
- Wiktor Poniedielnik (ZSRR)
- José Sasía (Urugwaj)
- 1 gol:
- Héctor Facundo (Argentyna)
- José Sanfilippo (Argentyna)
- Pelé (Brazylia)
- Mário Zagallo (Brazylia)
- Zito (Brazylia)
- Georgi Sokołow (Bułgaria)
- Germán Aceros (Kolumbia)
- Marcos Coll (Kolumbia)
- Marino Klinger (Kolumbia)
- Antonio Rada (Kolumbia)
- Francisco Zuluaga (Kolumbia)
- Josef Kadraba (Czechosłowacja)
- Václav Mašek (Czechosłowacja)
- Josef Masopust (Czechosłowacja)
- Jozef Štibrányi (Czechosłowacja)
- Bobby Charlton (Anglia)
- Jimmy Greaves (Anglia)
- Gerry Hitchens (Anglia)
- Albert Brülls (RFN)
- Horst Szymaniak (RFN)
- Ernő Solymosi (Węgry)
- Bruno Mora (Włochy)
- Alfredo del Aguila (Meksyk)
- Isidoro Díaz (Meksyk)
- Héctor Hernández (Meksyk)
- Aleksiej Mamykin (ZSRR)
- Adelardo (Hiszpania)
- Joaquín Peiró (Hiszpania)
- Heinz Schneiter (Szwajcaria)
- Rolf Wüthrich (Szwajcaria)
- Ángel Cabrera (Urugwaj)
- Luis Cubilla (Urugwaj)
- Vojislav Melić (Jugosławia)
- Petar Radaković (Jugosławia)
- Josip Skoblar (Jugosławia)
- Najwyższy remis w historii (4:4) w meczu ZSRR-Kolumbia
- Antonio Carbajal (Meksyk) to bramkarz, który przepuścił najwięcej goli (25) w finałach MŚ (1950-1962)
- Walter Winterbottom to trener, który prowadził tę samą drużynę (Anglię) na czterech kolejnych turniejach (1950-1962)
- Gilmar (Brazylia) to jedyny bramkarz, który dwukrotnie zdobył mistrzostwo.
- Kolumbijczyk Marcos Coll to jedyny gracz w historii, który strzelił gola z rzutu rożnego w meczu z ZSRR (4:4).
- Kolumbia to pierwszy zespół, który odrobił trzybramkową stratę w meczu i zremisował (z ZSRR od 0:3 do 4:4).
- Brazylia jako druga i ostatnia obroniła tytuł mistrzowski.
DAMIAN BEDNARZ
Obserwuj @retro_magazyn Follow @d_bednarz
Autorzy statystyk: Mariusz Chodała i Rafał Pawleta
OBSERWUJ NAS NA INSTAGRAMIE! POLUB NAS NA FACEBOOKU!